Tình huống
Trong thực tiễn giải quyết tranh chấp lao động, nhiều doanh nghiệp có thiện chí, linh hoạt trong quá trình làm việc với người lao động.
Tuy nhiên, khi tranh chấp phát sinh, việc không lưu trữ đầy đủ chứng cứ lại trở thành nguyên nhân chính khiến doanh nghiệp rơi vào thế bất lợi, dù bản chất không làm sai.
Căn cứ pháp lý
Điều 91 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 (nghĩa vụ chứng minh)
Phân tích
Trong tố tụng dân sự nói chung và tranh chấp lao động nói riêng:
- Thiện chí không thay thế được chứng cứ;
- Lời nói, trao đổi miệng không có giá trị như văn bản, tài liệu.
Pháp luật không bảo vệ bên “thiện chí hơn”, mà bảo vệ bên chứng minh được mình làm đúng.
Doanh nghiệp chỉ được bảo vệ khi có hệ thống hồ sơ, tài liệu đầy đủ, rõ ràng và nhất quán.

Khuyến nghị
Để hạn chế rủi ro pháp lý khi tranh chấp phát sinh, doanh nghiệp nên:
- Mọi tình huống nhạy cảm liên quan đến lao động phải được thể hiện bằng văn bản;
- Hạn chế tối đa việc chỉ trao đổi miệng, đặc biệt trong các vấn đề về nghỉ việc, kỷ luật, quyền và nghĩa vụ;
- Thiết lập hệ thống lưu trữ hồ sơ lao động có tính hệ thống và liên tục.
Quy trình rút kinh nghiệm thực tế khi giải quyết tranh chấp lao động
Từ thực tiễn tham gia tư vấn và giải quyết tranh chấp lao động, doanh nghiệp nên xây dựng và tuân thủ quy trình xử lý sau:
Bước 1: Xác định thời điểm phát sinh rủi ro tranh chấp
- Ghi nhận ngay các dấu hiệu bất thường: NLĐ không đi làm, không hợp tác, phát sinh khiếu nại;
- Không chờ đến khi có đơn khởi kiện mới rà soát hồ sơ.
Bước 2: Chuẩn hóa toàn bộ trao đổi sang hình thức văn bản
- Mọi yêu cầu, thông báo, phản hồi phải được thực hiện qua email hoặc văn bản;
- Nội dung thể hiện rõ quan điểm của doanh nghiệp, tránh suy diễn.
Bước 3: Rà soát và hoàn thiện hồ sơ pháp lý nội bộ
- Hợp đồng lao động, phụ lục hợp đồng;
- Nội quy lao động đã đăng ký;
- Quy trình xin nghỉ, xử lý vi phạm, kỷ luật lao động.
Bước 4: Ghi nhận diễn biến theo dòng thời gian
- Lập bảng tổng hợp các mốc thời gian sự kiện;
- Xác định rõ trách nhiệm của từng bên ở mỗi giai đoạn.
Bước 5: Đánh giá rủi ro trước khi đưa ra quyết định tài chính
- Tránh chi trả các khoản ngoài nghĩa vụ pháp luật chỉ vì áp lực tranh chấp;
- Mọi khoản chi cần có căn cứ pháp lý rõ ràng.
Quy trình này giúp doanh nghiệp chủ động kiểm soát tranh chấp, thay vì xử lý bị động khi vụ việc đã ra Tòa.
Khuyến nghị nhỏ: Có thể đề nghị Luật sư chuyên về tư vấn lao động, pháp lý doanh nghiệp để rà soát và hệ thống hóa quy trình, tình huống pháp lý lao động cụ thể nhằm triển khai đồng bộ và phòng ngừa rủi ro pháp lý cho doanh nghiệp. Phương châm: Phòng bệnh pháp lý hơn là chạy theo rủi ro.

✅ CHECKLIST PHÁP LÝ CỐT LÕI
☐ Hợp đồng lao động rõ ràng, cập nhật
☐ Nội quy lao động đã đăng ký hợp lệ
☐ Quy trình nghỉ phép – xử lý vi phạm bằng văn bản
☐ Lưu trữ email, thông báo đầy đủ
☐ Hạn chế trao đổi miệng trong các tình huống rủi ro
Kết luận
Doanh nghiệp không thua vì làm sai, mà thường thua vì không chứng minh được mình làm đúng.
Trong tranh chấp lao động, chứng cứ luôn quan trọng hơn thiện chí.
Công ty Luật TNHH HT Legal VN
*Đồng hành pháp lý – Chuyên sâu, tận tâm, hiệu quả*
Hân hạnh đón tiếp quý khách hàng theo địa chỉ sau:
Phó Giám đốc Nguyễn Thị Hoa hoặc Luật sư Nguyễn Thanh Trung hoặc Luật sư tư vấn Hà Nội theo thông tin sau:
VP1: 12 Hẻm 602/37 Điện Biên Phủ, phường Thạnh Mỹ Tây, TP. Hồ Chí Minh
VP2: 207B Nguyễn Phúc Chu, phường Tân Sơn, TP. Hồ Chí Minh
VP3: 5 Ngách 252/115 phố Tây Sơn, phường Đống Đa, TP. Hà Nội
Email: [email protected] Hotline: 09 6161 4040 – 09 4517 4040


Luật sư tư vấn lĩnh vực sở hữu trí tuệ